بررسی فنی تراکتور ساغلام؛ زمان صبر یا تغییر؟

سامان افزا - متریکا ۱۳۹۸/۱۲/۰۳

 تراکتور ارطغرول ساغلام رکوردی ویژه در تعداد پاس دارد اما با نرخ تبدیل شوت به گل پایین خود کمتر به گل می‌رسد. 

نتایج تراکتورسازی با سرمربی جدید آن‌طور که مورد انتظار هواداران این تیم بود تغییر پیدا نکرد. حاصل حضور ارطغرول ساغلام، پیشرفت یک پله‌ای در لیگ برتر و حضور در قعر جدول 4 تیمی لیگ قهرمانان بود؛ نتایجی که ادامه حضور ساغلام در تراکتور را تحت الشعاع قرار می‌دهد. سوال بزرگ برای هواداران و مدیران این باشگاه این‌ است که برای فصل آینده باید قرارداد این مربی ترک تمدید شود یا نه. بررسی فاکتورهای فنی تراکتورسازی در زمان حضور ساغلام می‌تواند به یافتن پاسخی مناسب برای این سوال کمک کند.

 

هرچند هواداران تراکتورسازی از نتایج کسب شده در هفته‌های اخیر ناراضی هستند، اما پیشرفت در کیفیت فنی، موضوعی است که نمی‌توان از آن گذشت. میانگین حدود 585 پاس ارسالی بازیکنان تراکتورسازی در پنج بازی لیگ در دوران حضور ساغلام، با اختلاف زیاد، بالاترین میزان در میان تیم‌های لیگ برتر است. میانگینی که در دوران گل‌محمدی، با وجود میل این مربی به فوتبال مالکانه، کمتر از 400 پاس در هر بازی بود. طبق آمار متریکا، در لیگ هفدهم بجز تراکتورسازی، تنها پرسپولیس، استقلال و سپاهان تاکنون میانگینی بیشتر از 400 پاس در هر بازی ثبت کرده‌اند که از این میان فقط پرسپولیس با میانگین 507، از مرز پانصدتایی عبور کرده. همچنین میانگین حدود 480 پارس ارسالی بازیکنان تراکتورسازی در دور رفت لیگ قهرمانان نیز، بالاترین میزانی است که از تیم‌های ایرانی در این فصل به ثبت رسیده.

 

با وجود نتایج نامطلوب در لیگ قهرمانان آسیا و قعرنشینی در دور رفت، کیفیت تیمی و فردی تراکتور آسیایی در زمینه گردش توپ در میانه‌های زمین و خلق موقعیت، ویژه بوده. تبریزی‌ها در عملکرد تیمی دقت پاس با 81 %، مثل استقلال در جمع برترین‌ تیم‌ها در میان 32 تیم حاضر قرار دارند. همچنین در عملکردهای انفرادی، احسان پهلوان با 9 موقعیت و مهدی کیانی با 239 پاس، در رده چهارم و پنجم موقعیت‌سازی و ارسال پاس قرار دارند. این شاخص‌های فنی منتشر شده در AFC، با وجود نتایج بد و حضور در انتهای جدول حاصل شده و تراکتور را جزو بهترین تیم‌های آسیا رده‌بندی می‌کند.

 

تراکتورسازی در همین زمان کوتاه حضور ساغلام یک آمار ویژه در زمینه ارسال پاس هم ثبت کرده است. این تیم در بازی هفته بیست و سوم مقابل گسترش فولاد موفق به ثبت 800 پاس شده که دست کم در سه فصل اخیر که متریکا دیتای فنی لیگ برتر را جمع‌آوری می‌کند، یک رکورد به حساب می‌آید. لازمه رد و بدل شدن این میزان بالا از پاس و گرش توپ متبحرانه تراکتورسازی در هر بازی، دقت بالای پاس است. تبریزی‌ها در 5 بازی آخر در لیگ برتر دقت 82.6 درصدی را ثبت کرده‌اند که نه تنها بالاتر از همه تیم‌ها است بلکه 9 درصد بالاتر از میانگین لیگ است. علاوه بر این گردش توپ 58.5 درصدی، این تیم را بعد از پرسپولیس در رده دوم بالاترین میزان مالکیت توپ قرار می‌دهد. تعداد پاس، دقت پاس و مالکیت توپ بالای تراکتورسازی در لیگ برتر و لیگ قهرمانان آسیا حکایت از کیفیت و توانایی این تیم در اجرای بازی مالکانه دارد. اما چرا این بازی مالکانه استاندارد به نتیجه‌گیری منجر نمی‌شود؟ ایراد کار در تبدیل مالکیت توپ به موقعیت گلزنی است یا تبدیل موقعیت گلزنی به گل؟

تراکتور ساغلام میانگین شوت 13.8 را در لیگ برتر ثبت کرده که آماری مطلوب است. این آمار عالی که در هر دو لیگ داخلی و آسیایی تکرار شده، تراکتور را به لحاظ قدرت هجومی و توانایی موقعیت‌سازی در حد و اندازه‌های موفق‌ترین تیم‌های ایران در این زمینه یعنی پرسپولیس و سپاهان قرار می‌دهد. تراکتور در آسیا با احتساب تمام شوت‌های داخل و خارج چارچوب و شوت‌های بلاک‌شده، میانگین 13.3 شوت در هر بازی را ثبت کرده. شگفت‌آور است که تراکتورسازان از مجموع 40 شوت در این سه بازی، هیچ گلی را وارد دروازه حریفان نکرده‌اند؛ معضلی که در جست‌وجوی دلیل آن می‌توان به پاسخ‌هایی ازجمله ضعف مهاجمان در زدن ضربات نهایی یا حتی بدشانسی رسید.

مشکل بزرگ تیم جوان ساغلام، کیفیت پایین در منطقه سرنوشت‌ساز بازی یعنی محوطه جریمه است. نرخ تبدیل شوت به گل تراکتورسازی ساغلام در دو تورنمنت مجموعا 5.5 % است. عددی بسیار پایین که حتی پایین‌تر از ضعیف‌ترین آماری که هر تیمی در لیگ هفدهم ثبت کرده، است. علاوه بر بی‌دقتی و از دست دادن موقعیت‌های فراوان در خط حمله، این تیم در محوطه خودی نیز با ضعف‌هایی روبروست. مدافعان میانی جوان تراکتورسازی که به واسطه محرومیت این تیم از نقل و انتقالات در ابتدای فصل، در ترکیب قرار گرفتند، هرچند به مرور پیشرفت کردند، اما گهگاه نشانه‌هایی از بی‌تجربگی را در جریان بازی بروز می‌دهند. همچنین گلر جدید برزیلی این تیم که در 9 بازی، 9 گل دریافت کرده، هرچند ضعف‌های مفرط دروازه‌بان نیم فصل اول تراکتورسازان را پوشش داده اما هنوز کاملا مطمئن درون دروازه ظاهر نشده.

 

پروژه تراکتور این فصل با تلاش یحیی گل‌محمدی برای اجرای فوتبال مالکانه در تبریز شروع شد. این مربی با مهره‌های جوان و کم‌تجربه توانست بازی‌هایی با کیفیت نسبتا قابل قبولی ارائه دهد و در نیم فصل نیز با همان استراتژی فوتبال مالکانه، تیم خود را تقویت کرد. حضور ارطغرول ساغلام در هفته‌های اخیر باعث شد مؤلفه‌های این سبک از بازی، بهتر اجرا شود و شاخص‌های فنی به سطح قابل قبولی برسد؛ هرچند که هنوز دستاورد مشهودی در نتایج تراکتور مشاهده نشده. شکل بازی خوب و رو به پیشرفت تراکتور ساغلام، راه صبر را به هواداران و مدیران این تیم نشان می‌دهد. تراکتور امروز با وجود نتایج نه چندان خوب، در موقعیتی مشابه پرسپولیس ابتدای لیگ پانزدهم است نه استقلال ابتدای لیگ هفدهم. در موقعیت صبر و اعتماد، نه موقعیت تغییر. ساغلام در همین زمان کوتاه توانایی‌های خود را در اجرای سبک محبوبی از فوتبال تقریبا نشان داده است. با زمان دادن و ایجاد فضایی برای آرامش فکری مربی جدید این تیم، احتمالا تناسب میان نتایج تراکتورسازی و کیفیت این تیم به زودی برقرار خواهدشد. بررسی مؤلفه‌های فنی نشان می‌دهد که در صورت ادامه حضور این مربی برای فصل آینده و چند خرید خوب در پست‌های کلیدی، دور از انتظار نیست که تراکتورسازی لیگ هجدهم علاوه بر مشخصه‌های فنی، در جدول رده‌بندی هم در رتبه‌های بالایی قرار بگیرد و جزو مدعیان اصلی قهرمانی باشد.